Vooropgesteld de vereniging Kies Leven is niet blij met de uitspraak van de Raad van State betreffende “demonstraties” bij abortuscentra, die vooraf worden aangemeld bij de gemeente. Ondanks dat de vier zaken die werden beoordeeld niet gaan over wakes vanuit Kies Leven. Toch zien we bijzondere elementen in de uitspraak van de Raad van State.
De uitspraak betekent immers dat andere demonstranten, zoals Dolle Mina’s die pro-choice zijn, ook niet op de stoep dichtbij een abortuskliniek mogen protesteren. Dat zijn namelijk ook aangemelde demonstraties en burgemeesters mogen, uitgaande van de Wet Openbare Manifestaties (WOM), daarover niet oordelen op basis van inhoud . In Utrecht maken wij mee dat de Dolle Mina’s overal op de stoep van de kliniek aanwezig zijn om vrouwen te begeleiden die voor abortus komen. Ze lopen de kliniek in en uit. Dolle mina’s lopen zelfs op het privé parkeerterrein. De demonstraties van de Dolle Mina’s vinden dus óók op de stoep plaats. Deze wel toestaan zou ongelijkheid in de uitvoering van dezelfde wetgeving betekenen. Ook zij moeten, net als de pro-life-demonstranten op enige afstand van de kliniek gaan staan. Het kan niet waar zijn dat op basis van je standpunt, de ene demonstratie meer rechten en vrijheden krijgt dan een demonstratie met een ander standpunt.
Een en ander heeft tot gevolg dat er voor de pro-lifebeweging meer mogelijkheden komen om vlakbij de kliniek in gesprek te gaan met vrouwen die voor een abortus komen. Veel vrouwen willen juist wél graag met ons praten, met regelmaat omdat ze onder druk staan. In de Week van het Leven stuurde een vrouw het volgende bericht: “30 jaar geleden toen ik gedwongen werd tot een abortus stonden er geen wakers bij de kliniek. Hadden ze er maar gestaan”. Wat een pijn en verdriet gaat er achter dit bericht schuil!
Zij is niet de enige. Met regelmaat krijgen we dit te horen. Ook dat vrouwen blij zijn dat we er staan met hulp, soms alleen maar de bemoediging dat ze het wel zelf kunnen als ze voor hun kindje kiezen! Tevens spreken de wakers van Kies Leven met Moslima’s die voor een abortus komen vanwege de angst voor eerwraak. Ze weten werkelijk niet waar ze terecht moeten met hun situatie.
Bufferzones
De Raad van State geeft duidelijkheid dat demonstreren bij een abortuskliniek is toegestaan, deze moeten dan wel binnen zicht- en gehoorafstand plaatsvinden, zoals ook in de WOM staat vermeld. De afgelopen jaren hebben verschillende burgemeesters hier een loopje mee genomen. “Binnen zicht- en gehoorafstand”, dan heb je het over een afstand van maximaal 10 meter tot de abortuskliniek. We gaan immers uit van demonstraties zonder geschreeuw of geluidsversterking (zoals met wakers). In Arnhem en Utrecht hebben de autoriteiten echter een soort bufferzone ingesteld. In Utrecht moeten de pro-life-demonstranten op zo’n 100 meter afstand van de kliniek blijven, in Arnhem gaat het zelfs om honderden meters. De Raad van State is hier duidelijk over. Dit mag niet! Er is werk aan de winkel voor de burgemeesters.
Creativiteit burgemeesters
Burgemeesters gaan soms heel creatief om met regels om pro-life demonstranten het zwijgen op te leggen. Twee recente voorbeelden: Vorige week donderdag (27 november) werden, in opdracht van de loco-burgemeester twee wakers in Utrecht opgepakt en zaten daarna meer dan zes uur in de politiecel vanwege ‘wanordelijkheden’. Maar toen et verhoor in aanwezigheid van onze advocaat, dat na zes uur eindelijk kon plaatsvinden werd dat ineens afgebroken waarna ze beiden weer naar huis konden. Dat ze waren opgepakt omdat ze zich hadden moeten verplaatsen vanwege wanordelijkheden bij de abortus kliniek werd niet genoemd. Voor wanordelijkheden bleek namelijk geen grond aldus de officier van justitie. Ze krijgen wel een Proces-Verbaal omdat ze het bevel van de politie om te verplaatsen niet wilden opvolgen. Maar als de reden van de opdracht om te verplaatsen ongegrond is, dan is ook het Proces-Verbaal ongegrond. Ondertussen heeft er in anderhalf jaar tijd al veertien(!) keer een onterechte arrestatie van wakers van Kies Leven plaats gevonden. Steeds werden de proces-verbalen geseponeerd.
Femke Halsema, burgemeester van Amsterdam stuurde op 14 november een formele waarschuwing naar Kies Leven. Citaat uit de brief: “De WOM vereist dat er voorafgaand aan een activiteit (demonstratie -red.) een kennisgeving wordt gedaan”.
Na de anti-Israël demonstratie bij de opening van het Holocaust museum zei dezelfde burgemeester in een televisie interview bij AT5[1] over die niet aangemelde demonstratie: “Die was niet aangemeld, maar er is geen verplichting. Het is niet zo dat je een demonstratie zomaar mag verbieden als ze niet zijn aangemeld”. Er wordt dan gemeten met twee maten.
Eenmensprotesten
De uitspraak van de Raad van State heeft geen betrekking op zogeheten eenmensprotesten. Dan zijn acties waarbij één persoon zich keert tegen bijvoorbeeld abortus. Eenmensprotesten vallen namelijk niet onder de Wet Openbare Manifestaties. Demonstraties van twee of meer personen vallen wel onder de WOM. Een eenmensprotest valt onder de vrijheid van meningsuiting. Dus in je eentje mag je op de openbare weg demonstreren. Vlakbij een abortuskliniek, ook op de stoep van die kliniek. De Nationale Ombudsman heeft zich in zijn in 2007 verschenen rapport “Demonstreren staat vrij” over dergelijke situaties zeer duidelijk uitgelaten. Volgens de Nationale Ombudsman valt een actie van één persoon niet onder de WOM, “(…) ook niet als er een kennelijke waarnemer (bijvoorbeeld een fotograaf) bij deze persoon is”.[2] In de juridische literatuur is dit standpunt overgenomen.[3]
Wanordelijkheden
De grote vraag is, wat zijn wanordelijkheden en wie zijn hiervoor verantwoordelijk?
Het begrip ‘wanordelijk’ wordt gezien in een context: het gaat niet om strafbare feiten, maar om de kwetsbaarheid van bezoekers en de locatie.’ Zo schrijft hoogleraar Roorda in het ND[4] in een reactie op de uitspraak van de Raad van State.
Wie verantwoordelijk is voor wanordelijkheden is daarom geen overbodige vraag. In Heemstede/Haarlem worden vanuit de abortuskliniek tegendemonstraties georganiseerd onder leiding van Sterre Marré. Op foto’s is te zien dat daar ook mensen van Antifa bij aanwezig zijn. Op de radiozender Haarlem105 legt Sterre uit dat ze zo wanordelijkheden probeert uit te lokken, zodat de burgemeester maatregelen kan nemen. Dit zijn schandelijke praktijken die nu door de Raad van State worden beloond.
En helemaal als je het aanbieden van een folder bij een groepsdemonstratie al ziet als een ‘wanordelijkheid’ maar het tegen je aanduwen van bebloede babypoppen en het toeschreeuwen van ‘kindermoordenaars’ bij een anti-Israël demonstratie juist niet als een ‘wanordelijkheid’ bestempeld. De overheid mag een demonstratie niet te snel beperken of verbieden en nooit alleen vanwege de inhoud[5].
Medische zorg
Dat de Raad van State abortus als „zorg” omschrijft is onbegrijpelijk. Hier begaat de Raad van State een misser. Abortus is geen normale zorg, maar het doden van een kind.
[1] (1) Halsema: demo op 50m afstand van Holocaustmuseum proportioneel – YouTube vanaf 2.30 minuut
[2] Nationale Ombudsman: Demonstreren staat vrij; blz. 8.
[3] Roorda, B, J.G. Brouwer en A.E. Schilder (red.): Antwoorden op recente demonstratie- en vergaderings-rechtelijke vraagstukken; 1 november 2021; blz. 51.
[4] Demonstreren mag, maar niet pal voor de deur van abortuskliniek. Wat zijn de gevolgen van deze uitspraak? – Nederlands Dagblad. De kwaliteitskrant van christelijk Nederland
